Na het zien van de explosieve documentaire over de juridische strijd van Disco Elysium, kan ik niet bevatten hoe Disco Elysium 2 ooit gemaakt zal worden

(Afbeelding tegoed: ZA/UM)

Gaming YouTube-kanaal Mensen maken spellen heeft een enorme release uitgebracht twee en een half uur durend onderzoek in de juridische strijd om de nieuwe pc-gamingfavoriet Disco Elysium, waarbij de creatieve leiders van de game oorlog voerden met het bedrijfseigendom van ontwikkelaar ZA/UM om controle over de game en het toekomstige vervolg.

De korte versie van het dispuut is dat drie van de meest vooraanstaande leden van het ontwikkelteam van Disco Elysium, waaronder Robert Kurvitz, die twintig jaar geleden begon met het maken van de setting, eind 2021 onder slechte voorwaarden ZA/UM verlieten. Die ontwikkelaars zeggen dat ze werden gedwongen te vertrekken toen ze een plan van een drietal investeerders ontdekten om het bedrijf onder hen vandaan te stelen, terwijl de CEO die ze beschuldigen beweert dat ze zijn ontslagen omdat ze niet aan de basisverplichtingen als ontwikkelaars waren voldaan en omdat ze een giftige werkomgeving hadden gecreëerd.

PMG sprak met alle betrokken partijen: niet alleen de aandeelhouders met claims op ZA/UM en de Disco Elysium IP, maar ook zestien huidige werknemers, waaronder vier die op de plaat gingen en interviews lieten opnemen voor de documentaire.

Gedurende het dispuut heeft Kurvitz zijn verhaal gepresenteerd als een verhaal van een gestrafte kunstenaar die strijdt tegen anti-creatieve kapitalisten, maar of dat nu waar is of niet, de video is net zo weinig vleiend voor de verdreven creatievelingen van Disco Elysium als voor de leidinggevende die hen eruit heeft geduwd. Medewerkers die al jarenlang bij ZA/UM samenwerken, zijn zeer kritisch over de voormalige leiders en vermoeid door de aanhoudende onrust. Kurvitz beweert dat dit allemaal een tactische afleiding is, bedoeld 'om verdeeldheid tussen de arbeiders te creëren'.

Klachten over creatieven

Naast de twaalf ZA/UM-medewerkers die anoniem bleven, heeft PMG met meerdere genoemde medewerkers gesproken. Disco Elysium-schrijver Argo Tuulik schreef iconische personages en scènes in Disco Elysium zoals Cuno, de Hardie Boys en het Tribunaal. Hij was een oude medewerker van Kurvitz en Rostov, die teruggaat tot het begin van de jaren 2000, maar zei dat hij de manier vond waarop Kurvitz de gebeurtenissen bij ZA/UM presenteerde 'oneerlijk en manipulatief'.

Ik denk niet dat hij begreep dat leiding geven een last is en geen voorrecht.'

Argo-windmolen

Tuulik heeft nog steeds een voorliefde voor de begindagen van Disco Elysium: 'Het is het moeilijkste wat ik ooit in mijn leven heb gedaan, maar het is ook het grappigste wat ik ooit in mijn leven heb gedaan.' Hij drukt ook nog meer nostalgie uit naar zijn eerste tabletop-sessies in de Elysium-setting DM'd by Kurvitz, en prijst hem nog steeds als artiest: 'Ik speelde Dungeons and Dragons misschien met vijf, zes verschillende Dungeon Masters. Niemand komt in de buurt van Roberts vertelvermogen.

'Ik denk dat Robert het griezelige vermogen heeft om dingen die al bestaan ​​te conceptualiseren op een manier die volkomen fris en nieuw lijkt.'

Tegelijkertijd staat Tuulik kritisch tegenover de managementstijl en houding van Kurvitz ten opzichte van de pers. Wanneer gepresenteerd met een 2019 Rotspapier jachtgeweer interview waarin Kurvitz beweerde 'ongeveer de helft van de miljoen woorden in Disco Elysium' te hebben geschreven, antwoordde Tuulik: 'Ik denk niet dat dat waar is. Het lijkt niet eerlijk. Dat is niet vreemd om te horen, want ik heb deze scheve schattingen vaker gehoord. Ik heb ergere gehoord.'

Tuulik vervolgt: 'Het ding met Robert is dat hij een natuurlijk charisma heeft, hij is een ongelooflijk magnetisch persoon… maar dit is gemakkelijk te verwarren met leiderschapskwaliteiten.

'Ik denk niet dat hij begreep dat leiding geven een last is en geen voorrecht.'

waar is het kartel in al mazrah

Tuulik, evenals ZA/UM-hoofdkunstenaar Kaspar Tamsalu en Disco Elysium-schrijver/redacteur Justin Keenan, beschreven de situatie bij het bedrijf als vloeiend en verward na de verzending van Disco Elysium, waarbij Kurvitz, Rostov en Hindpere een reeks van sabbaticals tijdens een periode van uitgebreide groei en verandering.

Tamsalu, een jeugdvriend van Rostov en lid van het kunstteam van het originele spel, getuigt dat Rostov en Kurvitz in een kritieke tijd 'uitcheckten' bij de studio voor een lange sabbatical: ZA/UM groeide snel van 30 naar 100 werknemers in 2021. 'We hadden processen nodig, we moesten werken aan de studiocultuur en allerlei soorten beleid', legde Tamsalu uit.

'Ik denk dat de twee maanden vakantie als klap op de vuurpijl voor mezelf en sommige anderen heel moeilijk was om te slikken.'

(Afbeelding tegoed: Zaum)

Final Cut-schrijver en redacteur van het originele spel Justin Keenan herhaalde Tamsalu's frustraties over Kurvitz' mercuriale karakter, en beschreef een incident waarbij Kurvitz schrijftests vroeg aan schrijvers van ZA/UM die al aan de Final Cut hadden gewerkt, Keenan vertelde dat ze onvoldoende waren, en verzocht hem die schrijvers te informeren dat ze geen hoofdtaken van het schrijfteam zouden hebben voor het vervolgproject. Kurvitz zou vervolgens een van die schrijvers hebben laten weten dat hij het voorbeeld nog nooit had gelezen, en het feitelijk gewoon terzijde had geschoven. Keenan was op dezelfde manier gefrustreerd door de lange sabbaticals van andere senior leden, waarin hij een 'coterie' van ontwikkelaars beschreef die door Kurvitz werden begunstigd ten koste van anderen bij ZA/UM.

bg3 loviatar-ritueel

Kurvitz zou later zijn vrije tijd verdedigen als waar hij volgens de Britse arbeidswetgeving wettelijk recht op had, en beschreef de ontwikkeling van Disco Elysium als bijzonder zwaar voor hemzelf en Aleksander Rostov, waarbij Tuulik in zijn interview opmerkte dat de definitieve crisis op Disco Elysium was bijzonder moeilijk voor Rostov, en de kunstenaar zelf beweerde dat hij er nog lange tijd nadelige psychologische gevolgen van ondervond.

Ik denk dat het volkomen begrijpelijk is hoe de fans hebben gereageerd. Als ik buiten was geweest, ben ik er vrij zeker van dat ik hetzelfde zou hebben gereageerd.'

Petteri Sulonen

ZA/UM-hoofdtechnoloog Petteri Sulonen, die playtester en 'special thanks'-credits heeft voor het originele Disco Elysium, was zeer kritisch over het gedrag van Kurvitz: 'Toen het uiteindelijk gebeurde, nee, ik was niet verrast, en ik denk dat in achteraf gezien zou elke andere oplossing of enig ander resultaat ertoe hebben geleid dat Robert werkelijk in veel opzichten fundamenteel had moeten veranderen hoe hij zich verhoudt tot zijn collega's en hoe hij zich verhoudt tot hun werk.'

Bovendien beweert Sulonen dat Kurvitz hem kort voordat hij ZA/UM verliet benaderde met een verzoek om de broncode van Disco Elysium, een verzoek waarvan Sulonen denkt dat het hem zijn baan zou hebben gekost als het werd ingewilligd. Dit feit was niet bekend bij Ilmar Kompus ten tijde van de beëindiging van Kurvitz, wiens oorspronkelijke rechtvaardiging, zoals verteld door Kurvitz, een 'poging tot diefstal van intellectuele eigendom' was om aan een ander bedrijf te verkopen, en hoewel er een aantal verklaringen zouden kunnen zijn voor het verzoek van Kurvitz en hij was een van de artistieke voorlopers van het IP, het was nog steeds een alarmerende last voor Sulonen.

Als laatste opmerking over de ZA/UM-medewerkers: alle vier meldden dat ze doodsbedreigingen hadden ontvangen van fans van het spel die hen beschouwden als verraden Kurvitz, Rostov en Hindpere, en zeiden dat hun aarzeling om officieel over deze gebeurtenissen te spreken voortkwam uit zowel het giftige klimaat rond het gesprek als professionele zorgen. Dat gezegd hebbende, beschrijven Tamsalu en Sulonen dat ze sympathiseerden met fans die deze evenementen van buiten het bedrijf bekeken, en het niet leuk vonden hoe de dingen afliepen, waarbij Tamsalu zei: 'Als ik aan de buitenkant had gestaan, als mijn laatste woord nee tegen Rostov was geweest toen hij me terug uitnodigde, zou ik hem vandaag misschien geloven. Maar ik was daar in de loopgraven en deed het werk, behandelde hun onzin, en ze gaven helemaal niets om iemand anders.'

'Ik denk dat het volkomen begrijpelijk is hoe de fans hebben gereageerd', legde Sulonen uit aan PMG. 'Als ik buiten was geweest, ben ik er vrij zeker van dat ik hetzelfde zou hebben gereageerd. Maar het voelde heel oneerlijk.'

Beschuldigingen van financiële misdrijven

De gesprekken van PMG met de huidige CEO van ZA/UM, Ilmar Kompus, maar ook met Rostov en Kurvitz, zijn verhelderend voor wat ze missen dan voor de feitelijke inhoud ervan. Kompus heeft veel te zeggen over Rostov, Kurvitz en Hindpere als werknemers, maar heeft de vragen van PMG naar de manier waarop hij zijn meerderheidsbelang in ZA/UM verwierf grotendeels afgewezen, waar Rostov en Kurvitz zeggen dat het misdrijf plaatsvond. Concreet wordt Kompus beschuldigd van het 'aankopen' van een klein stukje Disco Elysium 2-conceptwerk voor € 1 en het terugverkopen aan het bedrijf voor € 4,8 miljoen. Dit was de centrale claim van de inmiddels ingetrokken rechtszaak van Disco Elysium-producent Kaur Kender tegen het bedrijf.

Kompus houdt vol dat hij mondelinge overeenkomsten had gekregen van de andere aandeelhouders voor zijn verwerving van een meerderheidsbelang in ZA/UM na het vertrek van mega-investeerder Margus Linnamäe, waaronder het geven van aandelen aan Kurvitz en Rostov in een houdstermaatschappij met IP gerelateerd aan Disco Elysium 2 Kompus kan geen documentatie van deze overeenkomsten verstrekken, wat, zoals PMG opmerkt, verbijsterend gedrag is van een ervaren zakenman die op dit niveau opereert.

(Afbeelding tegoed: ZA/UM)

Dat wil nog niets zeggen over de betrokkenheid van de Estse zakenman Tõnis Haavel, die aansprakelijk werd gesteld voor miljoenen euro's in verband met een spraakmakende investeringsfraudezaak in Estland. Haavel zou uiteindelijk failliet gaan in Letland, en in een verklaring aan PMG beweerde hij: 'Aangezien de civiele vordering van 11 miljoen is veroordeeld om gezamenlijk door verschillende personen te worden betaald, kan ik niet weten hoeveel andere veroordeelde personen hen hebben betaald, maar ik Weet wel dat ze al mijn bezittingen hebben.'

Haavel beweert dat hij in een ander land geen faillissement heeft aangevraagd om zijn bezittingen tegen de Estse rechtbanken te beschermen, terwijl PMG meldt dat Haavel tussen de implosie van zijn Azerbeidzjaanse staatsbedrijf activa en belangen in waardevolle ondernemingen lijkt te hebben verdeeld onder naaste medewerkers (waaronder Ilmar Kompus). landtransactie in 2008 en de uitspraak van de rechtbank een paar jaar later tegen hem. PMG meldt ook dat een deel van de Britse dochteronderneming van ZA/UM eigendom is van Haavels romantische partner, Anu Reiman, en dat dit een potentieel bewijs is dat Haavel via Reiman een ‘schaduwaandeelhouder’ in ZA/UM is, waarbij deze betalingen en activa voor de Estse regering.

Het explosieve succes van Disco Elysium katapulteerde het rommelige, punkontwikkelingsteam, evenals de duistere financiers die ze als bedgenoten hadden, naar duizelingwekkende hoogten van internationale aandacht en kritiek. De alarmerende details rond Kompus en Haavel worden verder gecompliceerd door de getuigenissen van de door PMG geïnterviewde ontwikkelaars dat zij werkelijk actieve partners waren in de ontwikkeling van Disco Elysium. Van alle mensen wordt Haavel zelf genoemd als een effectieve organisator en producent.

De aanwezigheid van de beroemdste dader van investeringsfraude in Estland onder degenen die door Kurvitz, Rostov en Hindpere worden beschuldigd van het stelen van ZA/UM doet op zijn minst de wenkbrauwen fronsen, en de zaak van de afgezette ontwikkelaars tegen het bedrijf lijkt af te hangen van de vraag of zij kunnen bewijzen Kompus informeerde hen niet adequaat over zijn plannen en kocht IP van het bedrijf voor € 1 en verkocht het terug voor € 4,8 miljoen om het geld veilig te stellen om zijn meerderheidsbelang te kopen. Zijn deze gebeurtenissen op deze manier verlopen, en zo ja? Is dit het soort ethisch dubieuze financiële jiu jitsu waar ons rechtssysteem afkeurend tegenover staat, of gewoon het normale, alledaagse soort waaraan we allemaal gewend zijn geraakt?

Valheim-comfortniveau

Wat volgt?

Het is niet duidelijk waar iemand vanaf hier naartoe gaat, waar de rechten ook terechtkomen na mogelijk jaren van juridische strijd. De volgende game van ZA/UM zal, wanneer deze ook uitkomt, of het nu een vervolg op Disco Elysium is of een ander project, deze puinhoop over zich heen laten hangen als Kurvitz, Rostov en Hindpere er niet bij betrokken zijn, of, zoals Kurvitz spottend in zijn interview zegt: ze doen dat niet. Geef geen publieke verklaring 'met deze jongens gaat het goed'. Het is niet duidelijk dat de fanbase van Disco Elysium zoiets ooit zou accepteren, ongeacht hoeveel oude ontwikkelaars zoals Tuulik, Keenan, Solonen of Tamsalu erbij betrokken zijn. Ik weet niet zeker of ik me op mijn gemak zou voelen met een ander Elysium-spel. ook in dit scenario.

Maar terwijl Hindpere in gesprek met PMG introspectief overkwam en open stond voor de kritiek van haar voormalige collega's, vermeden Rostov en Kurvitz direct te reageren op kritiek van mensen als Tuulik, maar reageerden ze met beweringen over hun eigen ontberingen bij het verzenden van Disco Elysium en het terugkeren naar de kernclaim dat hun bedrijf en hun levenswerk van hen was gestolen.

(Afbeelding tegoed: ZA/UM)

In een later commentaar aan PMG verklaarde Kurvitz: 'Deze last-minute poging is een poging van Kompus en Haavel – directe superieuren van de mensen die hier commentaar geven – om verdeeldheid tussen de arbeiders te creëren. Om ons in een openbare woordenoorlog te lokken om de aandacht af te leiden van hun vermoedelijke criminele activiteiten. Ik doe er niet aan mee.'

De capaciteiten van Kurvitz, Rostov en Hindpere als leiders en managers zijn een andere kwestie dan de vraag of Kompus en Haavel de wet hebben overtreden door ZA/UM en de Disco Elysium IP te stelen. Maar Kurvitz' afwijzing van de geloofwaardige klachten van zijn voormalige artistieke medewerkers als oneerlijk gedrag namens hun kapitalistische meesters maakt die klachten alleen maar geloofwaardiger.

Kurvitz wilde liever de beweringen van Kompus tegenspreken dat hij en Rostov hadden geprobeerd Disco Elysium of aspecten ervan te verkopen aan Ubisoft, Microsoft, Larian of, bizar genoeg, Fallout New Vegas en Pentiment-projectleider Josh Sawyer. Niet Obsidian, alleen Josh Sawyer (wat de ontwikkelaar ronduit ontkent). Om Kurvitz en Rostov het voordeel van de twijfel te geven, stellen zij dat de publieke rechtszaak over hun bekwaamheid en eerlijkheid als leiders werd geïntroduceerd als een post-facto rechtvaardiging voor hun verdrijving, en dat de oorspronkelijke reden voor hun ontslag deze beschuldiging van intellectuele eigendom was. diefstal, waarvan zij zeggen dat deze overduidelijk vals is. Ze uiten een gevoel van morele verontwaardiging over het feit dat hun gedrag in twijfel wordt getrokken als ze zien dat hun levenswerk wordt weggenomen.

Hoewel ik sympathiseer met dat gevoel van terechte verontwaardiging, vooral gezien hun decennialange inspanningen om deze setting te creëren, hoopte ik nog steeds op meer introspectie en verantwoording jegens hun voormalige collega's en vrienden, of verwachtte ik dit zelfs. Hoe zouden de 100 huidige medewerkers van ZA/UM het vinden om weer met hen samen te werken, mochten ze op de een of andere manier het bedrijf terugwinnen na jaren van juridische procedures? Do Kurvitz en Rostov zijn van plan opnieuw te beginnen met een geheel nieuw team in een nieuwe studio Rode informatie Moeten ze het IP-adres terugwinnen, en hoe zou dat eruit zien, wetende dat de ontwikkeling van Disco Elysium een ​​slopende beproeving was die meerdere keren bijna mislukte? De anekdotes van de voormalige collega's van Kurvitz en Rostov spreken de artiesten aan die moeite hebben zich aan te passen aan een meer traditionele, gecorporatiseerde game-ontwikkelingsomgeving, terwijl Disco Elysium een ​​klein wonder lijkt te zijn, geleverd door een hongerige, zelfs wanhopige groep artiesten, van wie velen kennen elkaar al jaren - moeilijk om voor de tweede keer helemaal opnieuw op te bouwen.

Ik wil de vreemde wolk die boven de betrokkenheid van Haavel hangt, of de ernst van de aantijgingen van Kurvitz, Rostov en Hindpere tegen Kompus, niet wegnemen, maar ik wil een compromis of schikking tussen de partijen die bij het dispuut betrokken zijn, buiten beschouwing laten – wat onmogelijk lijkt, aangezien de situatie staat er momenteel op – het lijkt er nu op dat het winnen van de juridische strijd om Disco Elysium een ​​pyrrusoverwinning zou zijn, ongeacht wie er als beste uit de bus kwam.

De Disco Elysium-saga in het kort